Dział spadku

Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom to powstaje z mocy prawa wspólność majątku spadkowego. Znieść wspólność majątku spadkowego spadkobiercy mogą poprzez dokonanie działu spadku na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców. Jeżeli do spadku należy nieruchomość, użytkowanie wieczyste albo spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu umowa o dział powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.

Sądowy dział spadku powinien obejmować cały spadek. Jednakże z ważnych powodów może być ograniczony do części spadku. Umowny dział spadku może objąć cały spadek lub być ograniczony do części spadku.

Spadkobiercy mogą postanowić, że dział spadku następuje za spłatą lub bez spłat.

Dział spadku nie podlega podatkowi od spadków i darowizn, natomiast w części dotyczącej spłat lub dopłat podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Jednym aktem notarialnym można objąć kilka działów spadków po różnych spadkodawcach, a także połączyć umowę o dział spadku z umowami podziału majątku wspólnego małżonków lub zniesieniem współwłasności.

Spadkobiercy nie muszą osobiście zawierać takiej umowy, mogą ustanowić w tym celu pełnomocnika. Do umowy działu spadku w formie aktu notarialnego wymagane jest pełnomocnictwo w formie aktu notarialnego.

Dokumenty wymagane do działu spadku:

prawomocne postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku albo zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia,
zaświadczenia wydane każdemu ze spadkobierców przez właściwego naczelnika urzędu skarbowego, z którego będzie wynikało, że podatek od spadków i darowizn z tytułu dziedziczenia po zmarłym nie należał się, został zapłacony albo nastąpiło przedawnienie zobowiązania podatkowego w tym zakresie,
numer księgi wieczystej.

Po analizie dostarczonych przez klientów dokumentów, może okazać się konieczne przedłożenie dodatkowych dokumentów, w zależności od stanu prawnego nieruchomości.

Spadkobierca może za zgodą pozostałych spadkobierców rozporządzić udziałem w przedmiocie należącym do spadku. W braku zgody któregokolwiek z pozostałych spadkobierców rozporządzenie jest bezskuteczne o tyle, o ile naruszałoby uprawnienia przysługujące temu spadkobiercy na podstawie przepisów o dziale spadku.

Podział majątku

Od chwili ustania ustawowej wspólności majątkowej, małżonkowie mogą dokonać podziału majątku, który był objęty tą wspólnością. Podział majątku może być dokonany na mocy orzeczenia sądu albo w drodze umowy między małżonkami. Jeżeli do majątku wspólnego należy nieruchomość, użytkowanie wieczyste albo spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu umowa o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności ustawowej powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.

Małżonek może być reprezentowany przez pełnomocnika przy podpisywaniu takiej umowy.

Umowa taka może przewidywać spłaty na rzecz jednego z małżonków albo nastąpić bez spłat. Małżonkowie mogą objąć umową cały swój majątek wspólny albo tylko jego część. Małżonkowie mogą także uregulować kwestie związane z przejęciem przez jednego z nich zobowiązań wynikających z kredytu hipotecznego. Do umowy podziału majątku stosuje się odpowiednio przepisy o dziale spadku.

Podział majątku wspólnego nie podlega podatkowi od spadków i darowizn ani podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Zniesienie współwłasności

Jeżeli własność tej samej rzeczy przysługuje kilku osobom w częściach ułamkowych to mamy do czynienie ze współwłasnością. Każdemu ze współwłaścicieli przysługuje odrębny udział we współwłasności rzeczy. Współwłaściciel może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli. Każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli. Pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów; w takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną.

Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.

Zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy między współwłaścicieli, o ile taką rzecz da się podzielić. Rzecz którą nie da się podzielić, współwłaściciele mogą postanowić o przydzieleniu jednemu z nich, za spłatą pozostałych lub też bez spłat.

Nieodpłatne zniesienie współwłasności podlega podatkowi od spadków i darowizn. Odpłatne zniesienie współwłasności podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Zniesienie współwłasności może być dokonane na mocy orzeczenie sądu lub w drodze umowy. Jeżeli przedmiotem zniesienia współwłasności jest nieruchomość to taka umowa wymaga formy aktu notarialnego.